13-12-2019
Van 18 tot en met 20 september 2019 ging een groep van 23 beleidsmakers, pleegzorgprofessionals, wetenschappers en pleegjongeren naar Oxford en Londen om kennis te maken met de pleegzorgpraktijk in het Verenigd Koninkrijk.
Door: Edith van den Akker, coördinator Programma Pleegzorg, Stichting Kinderpostzegels Nederland
Praktische en morele ondersteuning voor pleeggezinnen
Dit najaar bezocht ik samen met andere pleegzorgbetrokkenen (beleidsmakers, pleegzorgwerkers, wetenschappers en voormalig pleegkinderen) een bezoek aan Engelse collega’s in Oxford en Londen. Indrukwekkend hoe zij in hun werk het kind centraal stellen, pleeggezinnen met informele netwerken ondersteunen en projecten monitoren en aan wetenschappelijk onderzoek verbinden.
Het meest inspirerend van onze studiereis aan Engeland vond ik de presentatie van de pleegzorgmanager van de Counsil of Islington, een deelgemeente van Londen. Deze lokale overheid organiseert haar pleegzorg aan de hand van drie principes; maatwerk, ondersteuning aan pleegouders en het belang van het kind weegt altijd het zwaarst. Dat geldt niet alleen voor het pleegkind in kwestie, maar ook voor de eigen kinderen van pleegouders. Vanaf jonge leeftijd wordt met de kinderen gesproken en wordt hun mening meegenomen in beslissingen. Deze overheid investeert in een heel uitgebreide screening en matching met alle betrokken familieleden, kijkt per gezin welke ondersteuning nodig is en realiseert dat vervolgens. Of het nou een investering in zorg of begeleiding is of een kleine verbouwing om een extra kamer te creëren. Het resultaat is dat er nauwelijks breakdown is. Overigens worstelt deze gemeente wel met het vinden van pleeggezinnen voor tieners, maar dat terzijde.
Ook andere Engelse collega’s noemden in hun presentaties voorbeelden van praktische maatregelen om de ervaringen met pleegzorg van pleegkinderen en pleeggezinnen direct te verbeteren en zo meer succesvolle pleegzorgplaatsingen te realiseren. Zoals hulp bij het afsluiten van een hypotheek, de financiering van verzekeringen, verbouwingen en vakanties en het verstrekken van sportpassen aan pleeggezinnen. Door mobiele telefoons en wifi te geven, kunnen pleegkinderen contact onderhouden met familie en vrienden en herinneringen bij zich blijven dragen.
It takes a village
Engels onderzoek toont aan dat de risico’s op breakdown direct gelinkt zijn aan de mate waarop pleegouders zich gesteund voelen. Onze Engelse collega’s investeren dan ook in manieren om pleeggezinnen naast praktische steun ook morele support te geven. Een mooi voorbeeld daarvan is het Mocking Bird Family Model dat werkt volgens het principe ‘It takes a village to raise a child’. Pleeggezinnen, adoptiegezinnen, biologische ouders en voormalige pleegkinderen worden gekoppeld aan een zogenaamd hub home: een (voormalig) pleeggezin dat getraind en betaald wordt om andere gezinnen bij te staan met een luisterend oor en advies. Het hub home organiseert ook maandelijkse familiedagen, themabijeenkomsten en vangt de kinderen op wanneer de pleegouders een avondje uit gaan.
Inmiddels zijn er in Engeland 42 hub homes. Ook in Amerika, Australië, Schotland en Ierland wordt met hub homes gewerkt. De eerste evaluaties zijn erg positief. De gekoppelde gezinnen gaan inderdaad als families functioneren en staan elkaar met raad en daad bij. Pleegkinderen en biologische kinderen vinden herkenning bij de andere kinderen en voelen zich onderdeel van een familie. Kinderen die pleegzorg verlaten mogen, als zij willen, daarvan deel blijven uitmaken. Zo blijven zij het vangnet houden, ook wanneer zij zelfstandig hun leven moeten opbouwen. Ook de pleegouders ervaren steun van elkaar. De hub homes geven hen ook de mogelijkheid om met regelmaat even op adem te komen.
Programma pleegzorg
Deze voorbeelden illustreren hoe je met niet al te ingewikkelde maatregelen een groot verschil kunt maken in het leven van pleegkinderen en hun omgeving. Dat is precies wat Kinderpostzegels ook met haar programma Pleegzorg probeert te doen. Om zoveel mogelijk kinderen te kunnen laten opgroeien in een veilige, stabiele gezinssituatie ondersteunen wij pleegkinderen, eigen kinderen, pleegouders en biologische ouders. Bijvoorbeeld in de vorm van jongerenparticipatie, peersupport en lotgenotencontact. Ook bieden wij, net als onze Engelse collega’s, praktische ondersteuning. Bijvoorbeeld met ons project Kamer voor een kind waarmee we kleine verbouwingen financieren en onze steun aan kledingmagazijn Je Mag Er Zijn. De reis naar Engeland inspireert om samen met onze partners nieuwe mogelijkheden te onderzoeken om pleegkinderen en de mensen om hen heen praktisch en moreel bij te staan. Zodat zij veerkrachtig en met vertrouwen de toekomst tegemoet gaan.