08-05-2019
93% van de leerkrachten uit achterstandswijken signaleert vaak kinderen met problemen op school, terwijl dit in reguliere wijken 59% is. Dit blijkt uit onderzoek dat is uitgevoerd door MWM2 in opdracht van Stichting Kinderpostzegels Nederland, ABN AMRO Foundation en het Jeugdeducatiefonds. De organisaties presenteren vandaag de resultaten op het seminar Ongelijke Kansen in het Onderwijs.
300 leerkrachten basisonderwijs, begeleiders en het schoolmanagement werden ondervraagd door marktonderzoeksbureau MWM2. In Nederland hebben leerlingen op scholen in achterstandswijken het beduidend moeilijker dan leerlingen die onderwijs genieten in reguliere wijken.
Onderverdeeld naar probleemsoorten zijn de verschillen ronduit zorgelijk. Zo geeft 87% van de leerkrachten aan dat leerlingen in achterstandswijken vaak een taalachterstand hebben, versus 23% in reguliere wijken. Concentratieproblemen zijn te verdelen in 72% versus 57% en de ervaring met veel leerlingen met een leerachterstand verschilt maar liefst met 40% (70% versus 30% in reguliere wijken).
Lees alle uitkomsten van het onderzoek in het rapport en bekijk de infographic.
Geen gelijke kansen door complexe thuissituatie
Uit het onderzoek blijkt dat leerkrachten op scholen in achterstandswijken veel sterker het gevoel hebben dat kinderen geen gelijke kansen hebben. Dat komt doordat ouders met kinderen in achterstandswijken vaker te maken hebben met een complexe thuissituatie. Dit heeft zijn weerslag op hun ontwikkeling, gedrag en kansen voor de toekomst.
De kinderen starten op school bijvoorbeeld vaker met een taalachterstand, omdat ouders vaak de Nederlandse taal niet voldoende machtig zijn. Daarnaast is er vaker sprake van een gebroken gezinssituatie, hebben de gezinnen het financieel moeilijk en zitten in een sociaal isolement. Het contact met de ouders is door deze omstandigheden lastig te leggen en onderhouden en ouders kunnen onvoldoende basis bieden aan de kinderen.
Dit alles zorgt voor een hoge belasting van de leerkrachten en vraagt veel meer van ze dan alleen lesgeven. Daarbovenop komt nog de reguliere problematiek als te grote klassen, het lerarentekort en te veel administratie waar leraren mee kampen bij.
Ongelijke kansen in het onderwijs oplossen
De resultaten zijn volgens Hans Spekman, directeur van het Jeugdeducatiefonds, nog schokkender dan hij had verwacht. "De gelijke kansen in het onderwijs zijn ver te zoeken. Het moet echt anders." En volgens Kees van Dijkhuizen, CEO van ABN AMRO, verdient iedereen de kans om zijn talenten te ontwikkelen en daardoor handvatten te krijgen om een goed bestaan voor zichzelf op te kunnen bouwen.
"Ongelijke kansen in het onderwijs oplossen kan!", zegt Jeroen den Tex, directeur van Kinderpostzegels. In Nederland levert Kinderpostzegels een belangrijke bijdrage aan het bestrijden van armoede. Bijvoorbeeld via de taalmethode Wereld vol Woorden.
Inbreng van leerkrachten en kinderen essentieel
Een integrale aanpak met de inbreng van leerkrachten en kinderen is essentieel. Daarom schreven wij een wedstrijd uit voor juffen en meesters: wat doe jij tegen ongelijkheid in de klas? We kregen een aantal kansrijke ideeën ingezonden.
Winnaar beste idee tegen ongelijkheid in de klas
Het beste idee tegen ongelijkheid in de klas werd bekendgemaakt tijdens het seminar. Obs Twekkelerveld uit Enschede won met het idee van David van Balen voor De Heldenreis. Deze training bestaat uit uitdagende oefeningen waarbij de leerlingen kennismaken met weerbaarheid, verantwoordelijkheid en andere eigenschappen die ervoor zorgen dat ze zich held mogen noemen. De prijswinnaar won een feestje voor de hele klas en een cheque van €5000,- om dit idee verder uit te werken.
Foto: Hannie Verhoeven